Ondersteunend en support filament
Ga je grote of complexe objecten maken met je 3D printer? Dan is het aan te raden dit te doen in combinatie met een ondersteunend 3D filament. Het komt er dan eigenlijk op neer dat je basis filament, dus het filament waarmee je je object wilt printen (ABS, PLA, PC, enzovoort, red.), “begeleid wordt” door een ander, later te verwijderen 3D filament.
>>> Lees hier meer over 3D filament soorten
Drie opties voor ondersteuning bij het 3D printen
Je zou bijvoorbeeld een heel mooi kasteel van redelijke omvang willen maken, met allemaal raampjes, torentjes, geplaatst op een eiland, met verschillende bruggetjes, en meer van dat soort complexere zaken. Jouw printer kan maar tot zover uit zichzelf dit in goede banen leiden om dit op een goede manier te realiseren. Om alle delen van het kasteel te printen die een overhang hebben van meer dan 45° graden, zal je ondersteuning of support materiaal moeten gebruiken om tot een mooi resultaat te komen. Je kan dit op verschillende manieren doen:
- Ondersteuning met je basis filament;
- Support door middel van PVA filament;
- Ondersteuning met HIPS filament.
In dit blog ga ik deze drie mogelijkheden met je bespreken.
Optie 1: Ondersteuning met je basis 3D filament
Support realiseren met het filament wat je als basis materiaal gaat gebruiken (waar dus je uiteindelijke object van gemaakt zal zijn, red.) is uiteraard het makkelijkst, maar ook het meest bewerkelijk. Je hoeft simpelweg maar één soort filament te gebruiken. Dat scheelt een tweede nozzle en daarnaast ook nog eens in de kosten. Je hoeft immers geen ander support filament aan te schaffen. Als je voor deze optie kiest, kan je dit instellen in je slicer software van bijvoorbeeld Cura (voor je Ultimaker), Slic3r (gratis) of Simplify3D.
>>> Lees hier meer over Ultimaker 3D printers
Instellen van je slicer software
Stel je slicer software wel zo in, dat er niet te veel support filament gebruikt wordt. Je zal na afloop van het printen namelijk alles zelf moeten verwijderen, en hoe harder je filament (PLA is bijvoorbeeld een stuk brosser/zachter dan ABS filament, red.) hoe moeilijker het zal zijn om het filament wat de ondersteunende functie had, te verwijderen. Het kan voorkomen dat het resulteert in restjes ondersteuningsmateriaal aan de rand van je gemaakte object.
>>> Lees hier meer over PLA filament
>>> Lees hier meer over ABS 3D printer filament
Optie 2: Support door middel van PVA filament
Wat is PVA filament?
PVA 3D filament (polyvinylalcohol) is een transparant, vaak gelig gekleurd kunststof wat oplosbaar is in water. Door deze eigenschappen is het in filamentvorm uitermate geschikt om te gebruiken als ondersteunend materiaal voor de meer complexe 3D prints. Dit maakt het het meest eenvoudige ondersteunend filament wat momenteel te koop is. Een stuk eenvoudiger dan bijvoorbeeld HIPS filament. HIPS wordt, naast PVA, ook nog regelmatig gebruikt als support materiaal bij 3D prints.
PVA filament eigenschappen
Een andere eigenschap van PVA filament is het niet erg flexibel is. Pas er dus mee op dat er niet teveel spanning op het filament op de spindel staat. Omdat PVA zeer gevoelig is voor vocht, bestaat er de kans dat het dan breekt.
Wil je printen met PVA filament? Dan is varieert de printtemperatuur tussen de 180°C en 230°C. De beste temperatuur is afhankelijk van je 3D printer en het merk filament. Zorg ervoor dat de printtemperatuur niet te hoog wordt, anders gaat het PVA filament kristaliseren. Gebeurt dit, dan is het filament niet meer oplosbaar in water.
Tijdens het afkoelen van het geprinte object kan er enige warping van de printoptreden. Zorg er voor dat de print niet te snel afkoelt om dit te voorkomen.
Een heated bed is niet noodzakelijk voor het printen met PVA.
Tot slot heeft PVA filament een goede hechting met ABS en PLA filament. Ook zijn er doorontwikkelde PVA merken die TPU, ASA en andere filament soorten ondersteunen.
PVA filament en je 3D printer
Omdat je dit filament gebruikt ter ondersteuning van je te printen 3D model, is het noodzakelijk dat je 3D printer beschikt over twee extruders (printkoppen). Heeft je printer geen twee printkoppen? Dan kan je er simpelweg niet werken met PVA.
De ene printkop gebruik je voor het te printen object (bijvoorbeeld met PLA of ABS filament) en het PVA filament gebruik je voor de ander om ervoor te zorgen dat het object niet vervormd of breekt tijdens het 3D printen. Ook kan je met PVA heel mooi, holle ruimtes en zwevende delen maken in je object.
Oplosbaar 3D filament
Omdat PVA filament volledig oplosbaar is in water, kan je het niet gebruiken als basis voor je project. Het is simpelweg te bros en bij enig contact met vocht of water zal het breken.
Heb je een object geprint en gebruik gemaakt van PVA? Leg het dan in water zodat het PVA oplost. Ververs vervolgens regelmatig (zo ronde om de 2 uur) het water totdat het PVA filament volledig opgelost is.
Hoe bewaar je PVA filament?
We adviseren je om je PVA filament altijd op te slaan in een droge omgeving. Dit 3D filament is zeer gevoelig voor vocht! Na openen van de verpakking is het lastig om deze weer vacuüm om je spindel heen te krijgen. Dit probleem kan je simpel op lossen door bij ons een vacuüm zak en een vacuüm pompje aan te schaffen. Voeg daarnaast altijd een zakje silica toe om eventueel resterend vocht mee op te vangen.
Prijzen van PVA filament
De prijzen van PVA filament variëren tussen de 30 euro en 60 euro voor een spindel met 500 gram filament. Er zijn ook aanbieders die samples aanbieden tegen lagere prijzen.
PVA filament kopen
PVA filament is verkrijgbaar in verschillende merken en hoeveelheden en te koop bij Amazon.nl . De meeste merken zijn te aanwezig:
Optie 3: Ondersteuning met HIPS filament
De eigenschappen van HIPS
HIPS Filament (high impact polystyrene) is een 3D printer filament die vergelijkbaar is met ABS filament. Het is ook zeer sterk, maar HIPS heeft in vergelijking met ABS een hogere slagvastheid. Dit houdt in dat je geprinte objecten tegen een stootje kunnen (vandaar high impact). Dit materiaal is daarom zeer geschikt voor het maken van 3D modellen die zwaarder belast moeten worden.
HIPS is een vrij populair 3D filament. Mede om die reden is het in meerdere toffe kleuren te koop.
Wat wel opvallend is, is dat HIPS een licht type filament is wat daarmee ook licht buigzaam is.
Tot slot geeft HIPS, net als ABS, bij gebruik een zeer sterke lucht van verbrand plastic. Goed ventileren tijdens het printen dus!
HIPS als support materiaal
HIPS filament is te gebruiken als ondersteunend materiaal. Hiervoor moet je over een 3D printer beschikken die de mogelijkheid heeft om met minimaal twee verschillende 3D filamenten kan printen ((door middel van twee extruders of een dual-feed systeem, red.).
Op die manier kan je zeer complexe 3D objecten maken met PLA of ABS filament zonder dat je daar het duurdere support filament PVA voor hoeft te gebruiken. HIPS filament is vele malen goedkoper dan PVA filament. Anders dan bij PVA, wat oplosbaar is in water, moet je je 3D object onderdompelen in limoneen. Het limoneen zorgt ervoor dat het HIPS filament oplost.
HIPS filament kopen
HIPS filament is bij meerdere stenen winkels verkrijgbaar omdat het een prettig materiaal is waar veel makers graag mee werken. Online zijn er een aantal aanbieders die veel merken en de tofste kleuren van dit type filament in het assortiment hebben.
Wij hebben er drie voor je op een rijtje gezet met een ruim assortiment HIPS filament: